Παρασκευή 12 Ιουνίου 2009

Νευροενδοσκοπία και νευροπλογήση: σύγχρονα όπλα κατά του καρκίνου του εγκεφάλου

Την “αιχμή του δόρατος” στη νευροχειρουργική αντιπροσωπεύει η μέθοδος της νευροενδοσκοπίας, η οποία με τη χρήση εξαιρετικά λεπτών εργαλείων μικροχειρουργικής και μέσα από πολύ μικρούς διαύλους επιτρέπει επεμβάσεις, που χαρακτηρίζονται από πολύ μεγάλη ακρίβεια και ελαχιστοποιημένες έτερες βλάβες. Η μέθοδος της νευροενδοσκοπίας έχει αρχίσει να εφαρμόζεται στη χώρα μας και αποτελεί ένα από τα ζητήματα, που απασχολούν τις εργασίες του 23ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Νευροχειρουργικής, που πραγματοποιείται από τις 10-13 Ιουνίου στο ξενοδοχείο Thraki Palace στην Αλεξανδρούπολη. 
Το Συνέδριο, που λαμβάνει χώρα μαζί με την 3η Επιστημονική Συνάντηση Νοσηλευτών Νευροχειρουργικής, τελεί υπό την αιγίδα των υπουργείων Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Μακεδονίας-Θράκης. 
Όπως επισημαίνει ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου και της Ελληνικής Νευροχειρουργικής Εταιρίας (ΕΝΧΕ), Δρ. Βασίλειος Βάρσος, η νευροενδοσκοπία συγκαταλέγεται στις νέες τάσεις της νευροχειρουργικής επιστήμης, η οποία βρίσκεται στην Ελλάδα σε υψηλότατο επίπεδο, σε σύγκριση ακόμη και με τις πιο προηγμένες χώρες. 
Εκτός από τη νευροενδοσκοπία, στο ζήτημα των όγκων του εγκεφάλου η απεικόνιση τους, μέσω των σύγχρονων μεθόδων, έχει βελτιωθεί σε τέτοιο βαθμό, που ουσιαστικά είναι εφικτή η ακριβής διάγνωση πριν καν προχωρήσει η ιστολογική εξέταση-βιοψία. Έτσι ο χειρουργός κατευθύνεται με ακρίβεια για να προβαίνει σε πλήρη εξαίρεση των βλαβών. 
Οι σύγχρονες απεικονιστικές μέθοδοι περιλαμβάνουν την λειτουργική μαγνητική τομογραφία και την νευροπλοήγηση. Ειδικά η τελευταία δίνει τη δυνατότητα σε πραγματικό χρόνο να υλοποιείται μία πλήρως κατευθυνόμενη νευροχειρουργική επέμβαση και εφαρμόζεται ήδη με επιτυχία στα μεγαλύτερα νοσοκομεία της χώρας. 
Παράλληλα στο πεδίο της εγχειρητικής αντιμετώπισης των όγκων του εγκεφάλου, η μοριακή βιολογία και η νανοτεχνολογία έχουν συνδράμει ώστε αυτά τα περιστατικά να αντιμετωπίζονται πολύπλευρα. 
Σύμφωνα με τον Δρ. Βάρσο, πλέον στη διάρκεια των χειρουργικών επεμβάσεων όγκων εγκεφάλου μπορούν να τοποθετούνται χημειοθεραπευτικοί παράγοντες μέσα στον όγκο. 

Ακτινοχειρουργική
Ακόμη η ακτινοχειρουργική έχει δώσει τη δυνατότητα να ακτινοβολούνται με ακρίβεια χιλιοστών υπολείμματα του όγκου εγκεφάλου σε σημεία, που δεν μπορεί να έχει πρόσβαση το χειρουργικό νυστέρι. 
Ωστόσο όπως τονίζει ο Δρ. Βάρσος καταγράφεται διαχρονική αύξηση των περιστατικών κακοηθών όγκων εγκεφάλου, η οποία ωστόσο δεν μπορεί να συνδεθεί με κάποιο συγκεκριμένο αίτιο, όπως η χρήση των κινητών τηλεφώνων, καθώς κάτι σχετικό δεν έχει αποδειχθεί. 
Εκτός από τους όγκους εγκεφάλου, εξελίξεις καταγράφονται και στο πεδίο των ανευρυσμάτων και αγγειακών δυσπλασιών του εγκεφάλου. Η χώρα μας πρωτοπορεί σε αυτόν τον τομέα, καθώς υφίσταται συσσωρευμένη εμπειρία στη μικρονευροχειρουργική ανάλογων βλαβών. Μάλιστα ένα μέρος από αυτές τις παθήσεις μπορεί και υποβάλλεται συμπληρωματικά και σε εμβολισμό (επεμβατική ενδοαγγειακή χειρουργική). 

Μείωση των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων
Όσον αφορά στο ζήτημα των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων, υπάρχει φθίνουσα πορεία στον αριθμό των συγκεκριμένων περιστατικών εξαιτίας της υποχρεωτικής χρήσης ζώνης ασφάλειας στα Ι.Χ. και κράνους στις μοτοσικλέτες. Παρόλο που σε απόλυτα μεγέθη υφίσταται μείωση, εντούτοις τα θανατηφόρα περιστατικά από ατυχήματα εξαιτίας υπερβολικής ταχύτητας εξακολουθούν να αποτελούν μία δυσάρεστη πραγματικότητα. 
Η σύγχρονη νευροχειρουργική επιστήμη έχει να καταδείξει βελτιωμένες μεθόδους της παρακολούθησης του μεταβολισμού του εγκεφάλου, που υπόσχονται καλύτερη κατανόηση της παθοφυσιολογίας του τραύματος. Έτσι είναι εφικτή η παρέμβαση, είτε χειρουργική, είτε με φάρμακα, στα σημεία που απαιτείται. 
Ωστόσο, κατά τον Δρ. Βάρσο, εκτός από τις χειρουργικές-φαρμακευτικές παρεμβάσεις, καίριας σημασίας για την αντιμετώπιση των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων είναι η έγκαιρη μεταφορά του τραυματία σε οργανωμένο νευροχειρουργικό κέντρο. 
Παράλληλα η αποκατάσταση και η αποθεραπεία ασθενών με βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις είναι ένα σημείο, όπου στη χώρα μας δεν επαρκούν οι σχετικές υποδομές. 
Επιπλέον αναφορικά με τη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης, εξελιγμένα συστήματα σπονδυλοδεσίας επιτρέπουν έγκαιρα την ακινητοποίηση της σπονδυλικής στήλης ούτως ώστε στη συνέχεια οι ασθενείς να κατευθύνονται σε κέντρα αποκατάστασης. 

Στόχοι
Για το εν εξελίξει 23ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νευροχειρουργικής (www.neurosurgery09.gr), η Oργανωτική Επιτροπή του έχει θέσει τους παρακάτω στόχους:
Να γεφυρώσει θεωρητικές γνώσεις και πρακτική άσκηση Νευροχειρουργικής
Να δώσει απαντήσεις σε προβλήματα που προκύπτουν στην καθημερινή άσκηση της Νευροχειρουργικής
Να προτείνει πρωτόκολλα αντιμετώπισης συγκεκριμένων παθήσεων του εγκεφάλου, νωτιαίου μυελού και νεύρων
Να προσεγγίσει τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των Νευροεπιστημών
Να δώσει ερεθίσματα σε ειδικευόμενους και νέους νευροχειρουργούς 
Στο πλαίσιο του Συνεδρίου, που είναι πολυθεματικό, παρουσιάστηκαν 186 ελεύθερες ανακοινώσεις και posters, πραγματοποιήθηκαν διαλέξεις, στρογγυλές τράπεζες και αντιπαραθέσεις (debates) πάνω σε θέματα όπως: Νευροτραυματολογία, Νευροαγγειακές παθήσεις, Ενδοαγγειακή χειρουργική, Χειρουργική βάσεως κρανίου, Παιδονευροχειρουργική, Λειτουργική νευροχειρουργική κ.α. 
Στις εργασίες του Συνεδρίου συμμετέχουν οι ακόλουθοι διακεκριμένοι (world leaders) ξένοι νευροχειρουργοί: Al-Mefty (USA), Feldman (ISRAEL), Hierniesniemy (FINLAND), Jho (USA), Richling (AUSTRIA), Servadei (ITALY), Tschabitscher (AUSTRIA), Ture (TURKEY) και Umansky (ISRAEL).